Adalı olmak farklı olmaktır.
Bu sözleri adalı olduğum için değil, adalıları yakından gözleme fırsatı bulduğum için söylüyorum.
Deniz şehri İstanbul’umda, adalar bir taş atımlık mesafedeydi. Çat kapı gidilen, her sularına girildiğinde yeniden aşık olunan, sanki “özerk” yaşama alanları.
Her koyunda ayrı bir anı olan sevgili adalar.
Adil Bali’nin yazdığı Horoz Reis sayesinde, adaları yeniden düşünmek fırsatı buluyorum.
Teşekkür ederim Sevgili Adil, eskilerden açtığın için.
*** Otuz küsur yıllık, yazlıkçı da olsam Büyükada’lıyım. Ondan evvel de Heybeli’liğim var.
Horoz Reis’in ismini bilmem, ondan söz edilen meclislerde bulunmam yeni değil anlayacağınız.
Horoz Reis 1926 doğumlu, ben de 70’li yılların ortalarından itibaren adalı olduğuma göre, Reis'i 50’li yaşlarındayken tanımışım.
Yenilenmiş ada vapurlarına rağmen, mahrumiyet yılları. Son vapuru kaçırdınız mı ya İstanbul’dasınız ya da adada. Atlıyayım bir deniz taksiye durumları, bugüne dair konforlar.
Sıra dışı bir durum yoksa sorun yok da bunun hastalığı var ihtilali var, değil mi?
En çok da hastalıktır adalıların belini büken. Gecenin yarısında gelen bir kalp krizi, ya da zamansız bir doğum…
Horoz Reis sadece balıkçı ya da tekne tamircisi değildir böylesi durumlarda. Aynı zamanda cankurtarandır da.
Her balıkçı Reis olmaz. Reis’lik hak edilir.
Tıpkı Horoz Reis’in bu unvanı hak ettiği gibi.
*** Kaptanlık da böyledir. Ona da örneğim Bozcaadalı Yakar Kaptan’dır.
Daha 80 ihtilali yapılmamış, askeriye Bozcaada’ya bir çıkartma gemisi hediye etmemiştir.
O yıllarda, her türlü hava koşulunda, Yakar Kaptan taşır Bozcaada’yı anakaraya.
Her koşulda diyorum ve derhal gözümde arabamı iki kalasın üzerinde yürüterek ahşap tekneye yüklediğimiz günler canlanıyor.
Karşınıza Yakar Kaptan gibi bir adam dikilip “Haydi ne bakıyorsun, bassana gaza!” diye güven vermese, katiyen çıkılacak yolculuklar değildir onlar.
*** Nereden nereye, Sevgili Adil’in Horoz Reis’inden Bozcaada’nın efsane ismi Yakar Kaptan’a.
İkisi de nur içinde uyusunlar.
En başta, adalılar için özeldirler dedim. Öyledirler. Her şeyleriyle öyledirler.
Anakarada bulunmakla adada bulunmak farklıdır.
Gece çöküp de hiçbir yere gidemeyeceğinizi bilmek öğrenilebilen bir durum değildir. İçine doğarsınız ya da doğmazsınız.
Şimdi deniz vasıtaları vızır vızır. Önceleri böyle değildi.
Büyükada’da Horoz Reis’in, Bozcaada’da Yakar Kaptan’ın verdiği huzur olmasa, hele ki adada muvakkaten bulunanlar için geceler kolay geçmezdi.
50’li, 60’lı, 70’li hatta 80’li yıllarda Büyükada’da biri yatağa girip gözlerini kapatıyorsa eğer, bilirdi ki Horoz Reis var.
Bozcaada’da da Yakar Kaptan.
İki anadan doğma cankurtaran!
İki sigorta!
*** Horoz Reis’le ilgili hatırlanacak çok şey var. Ve iyi ki Adil Bali yazdı kitabını.
Bazı insanların hakları ödenmez!
Anma günleri de düzenleseniz, heykellerini de dikseniz, arkalarından dua da etseniz ödeyemezsiniz haklarını.
Yad edebilirsiniz tabii. Adil Bali de kitabı Horoz Reis’te bunu yapıyor.
En azından kendi adıma teşekkür ederim Sevgili Adil.
İyi ki varsın.
Comments